Segulmögnun minninganna
Tíminn og
mennskan gæti verið yfirskrift sýningar Sigurðar Guðjónssonar í BERG
Contemporary sem opnaði 2. september síðastliðinn. Þung svört tjöld girða af
skarkala götunnar þegar gengið er inn í lokaða veröld listrýmisins þar sem þrjú
ný myndbandsverk AV Machine, Tape, Well eru
samstillt á þann hátt að náttúru- og tæknihljóð renna saman í ágenga líkamlega
návist inni í þykkri dimmunni sem umlykur áhorfendur. Á þessari sýningu leiðir Sigurður okkur lengra inn í rannsókn
sína
á fagurfræði miðlanna, hljóðum
þeirra, lit og lögun, sem hann tengir við myndhverfingu vatnsins og umbreytingu
þess í rafmagn. Hann hefur sagt skilið við myndfrásögn- ina sem einkennir mörg
eldri verk hans og einbeitir sér að mjög ákveðinni eimingu
fagurfræðilegra þátta – samspili miðils, efnis og hljóðs - sem áður mátti
greina, til að mynda, í verkunum Connection (2012) og Recorder (2010).
Myndbandsverk Sigurðar eru sviðsett á yfirgefnum reitum og oft hefur hann beint sjónum að því sem er jafn umbreytanlegt og vatn (Balance, 2013) eða jafn hverfult og sápukúlur töframannsins í Insight (2011). Hér sækir listamaðurinn enn í yfirgefið iðnaðarumhverfi, aflóga tæki, suð, ryð, og vatn, sem vekur upp sterk lyktarviðbrögð. Á þann hátt vekur hann öll skynfæri: hljóð, lykt og heyrn.
Fegurð vélarinnar hefur lengi verið listamönnum hugleikin. Innilegt og ástríðufullt samband vélar og manns hefur aldrei verið jafnt sterkt og nú. Distópískur myndheim- ur Sigurðar rímar við togstreitu mannsins um það hvort hann eigi að samsama sig og elska vélina skilyrðislaust eða rækta mennskuna og þær tilfinningar sem aðgreina hann frá vélinni. Síendurtekin hringformin, seiðmögnuð rafhljóð og vatnsdropar sem falla, vekja upp draumkennt íhugunarástand, sem gæti átt sér samsvörun innan vísindaskáldskapar og myndmáls kvikmyndanna, andrúmsloft sem minnir jafnt á sorgarviðbrögð Deckards í Bladerunner eða ör- væntingu rússneska kvikmynda- leikstjórans Tarkovskís við að fanga hverfulleika minninganna. Sigurður gerir hljóðminningar sínar sýnilegar, um leið og hann opinberar a það er ef til vill þetta tilfinninga- samband miðils og manns, tækni og mennsku, sem er hið eiginlega inntak verka hans.
Sigurður spinnur hér áfram þráð sem hefur verið undirliggjandi í listsköpun hans og beinist að rótum bernskunnar í myndgerðu sambandi fortíðar og framtíðar. Verkin njóta sín vel í gallerí Berg því þau þurfa vítt til veggja, háskerpu og kyrrð til að áhorfandi fái að njóta þeirra. Hver einasta eining, litur, form, tónn, er slípaður og hnitmiðaður. Hljóð og mynd renna saman á svo grípandi hátt að áhorfandi gleymir þeirri hárnákvæmu tæknivinnu sem liggur að baki svo margþættri sýningu og finnst hann snúa aftur til hellisins heillaður af skuggum liðinna miðla.
Listsköpun Sigurðar á sér samastað meðal framsækinnar
vídeólistar, einkum meðal þeirra sem vinna með sértæka eiginleika miðilsins,
rannsaka hann á fagurfræðilegan hátt, nánast eins og fornleifa- fræðingar sem
lesa efnisheiminn, aflögðu miðlana, sem myndhverfingu jafnt um tímann sem
líður og möguleika eða ómöguleika tækjanna til að geyma minningar. Sigurði
tekst hér á næman og innilegan hátt að finna listsköpun sinni form sem lýsir
þrá hans (og okkar) til að geyma nánd og dulmagn bernskunnar. Um leið skapar
hljóðheimur hans opið hugleiðslurými handa áhorfanda og frelsi frá þeirri túlkun sem hér hefur verið reifuð.
Æsa Sigurjónsdóttir, 2012